4.5G hakkında merak edilenler

Son aylarda Türkiye gündemini meşgul eden konulardan biri olan 4G ile ilgili ihale yapıldı. İhalede 4.5G ifadesi kullanılsa da teknik olarak 4G’nin gelişmiş sürümü olarak tanımlanan bu teknoloji dünyada yaklaşık olarak 5 yıldır kullanılıyor. 

Yüksek hızlı mobil iletişim teknolojisi olan 4G, bir önceki nesil 3G’den farklı olarak IP tabanlı bir teknoloji. Yani 3G’de ses teknolojilerinin üzerine veri iletişimi eklenirken, 4G doğrudan veri tabanlı bir iletişim teknolojisi. Bu teknolojide bazı istasyonları arasında iletişim fiber ağlar yardımı ile sağlanıyor. Bu bakımdan fiber altyapının güçlü olması gerekiyor. 

Türkiye’de kullanılacak ve 4.5G olarak tanımlanan 4G teknoloji ise LTE-Advanced olarak tanımlanan çift taşıyıcılı sistem, 300 Mbps’ye kadar bağlantı hızlarını destekliyor. Sistemin yapısı 4 taşıyıcılı olarak değiştirildiğinde ise bu rakam 1 Gpbs’ye kadar çıkabiliyor. Ancak bu üst rakam şimdilik ideal şartlarda elde edilebilecek değerler. 

İhalenin ardından konu ile ilgili akıllara gelen soruları yanıtlayalım. 

İhalede ne satıldı?

4.5G ihalesinde 800, 900, 1800, 2100 ve 2600 MHz bandı ve bu bantların içinde yer alan 20 farklı paket satışa sunuldu. Frekansların bazıları FDD bazıları ise TDD teknolojisini destekliyor. FDD daha gelişmiş bir teknoloji. Bu yüzden FDD destekli frekanslar daha yüksek fiyattan ihaleye çıktı. 

İhalede kim ne kazandı?

Turkcell, Vodafone ve Avea operatörleri ile Netgsm şirketinin katıldığı ihalede toplamda 390,4 Mhz frekans spektrumu satışa sunuldu. Turkcell bu spektrumların 172.4'ünü aldı. Avea ise 110.2 Mhz frekans spekturumu, Vodafone ise 82.8 Mhz frekans spekturumu aldı. Her operatör kendi altyapısı ve teknolojisine göre bu frekans ve bandları kullanacak. 

İhalede kim ne ödeyecek

26 Ağustos tarihinde yapılan 4.5G ihalesinde elde edilen gelir 3 milyar 356 milyon 112 bin 643 avro oldu. Turkcell elde ettiği frekans ve paketler için 1.62 milyar, Vodafone 777.9 milyon, Avea ise 954.6 milyon avro ödeme yapacak. 

İhale süreci nasıl işleyecek?

Türkiye’deki iletişim faaliyetlerini düzenleyen Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu BTK’nın onaydın sonra ihale yürürlüğe girmiş olacak. Firmalar altyapılarını hazırlayarak 4G’nin Türkiye’deki macerasını başlatacak. 

Türkiye’de 4G ne zaman kullanılmaya başlanacak?

İhaleye göre 1 Nisan 2016 tarihinde 4G teknolojisi resmi olarak kullanıma sunulacak. 

Fiyatlar artacak mı?

Bu teknolojiyle beraber fiyatların artması beklenmiyor. Yani Türkiye’de sunulacak olan 4.5G teknolojisi kullanıcı açısından maliyet getirmeyecek. Ancak 4 ya da 8 GB gibi mevcut data paketlerinin bu teknolojinin hızına ayak uydurmayacağı da bir gerçek. Bu yüzden paketlerin kapasitesinin artması bekleniyor. Bu da data fiyatlarının yükseleceği anlamına geliyor.  

4G dünyada kullanılıyor mu?

Ocak 2015 itibariyle dünya çapında 124 ülkede 360 operatör ticari olarak 4G hizmeti sunuyor. 

4G’nin 3G’den farkı ne?

Yen nesil mobil iletişim teknolojisi 4G’nin 3G’den en önemli farkı hızı. 3G’de teorik olarak 100 Mbps’ye çıkabilen download hızı, 4G’de 1 Gbps. 3G’de teorik upload hızı ise 5 Mbps iken, 4G’de bu rakam 500 Mbps. Yani teorik olarak 4G, 3G’den 10 kat daha hızlı. 

Bu değerlerin teorik olduğunu hatırlatalım. Pratikte bu hızlara ulaşmak ya da kararlı bir şekilde bu hızı sürekli görmek mümkün değil.   

Özel donanıma ihtiyaç olacak mı?

Evet. 4G’nin hızından ve avantajlarından faydalanmak için uyumlu tablet, telefon ya da benzeri bir cihaza ihtiyaç duyuluyor. Ancak bu teknoloji geriye doğru uyumlu olduğu için 3G uyumlu bir telefon da 4G şebekesinde kullanılabilecek. Fakat bu durumda 4G’nin hızı ve diğer avantajlarından faydalanamayacak. 

En hızlı 4G kimde olacak

Alınan frekans, paketlere bakıldığında ve altyapısının gücü göz önüne alındığında Turkcell’in daha avantajlı olduğu görülüyor. Firma 1 Nisan 2016 tarihinden itibaren üst hız limiti olan 375 Mbps’yi abonelerine sunabileceğini açıkladı. 

Ancak diğer operatörler de kendi altyapı ve lokasyona göre avantajlarını kullanarak 4G hizmeti verebilecekler. Hız anlamında olmasa da farklı açılardan diğer operatörler de 4G hizmetinin avantajlarını abonelerine sunacak. Örneğin Vodafone globaldeki 4G tecrübesini Türkiye’ye taşıyacak. Avea ise Türk Telekom ve TTNET ile birlikte güç birliği yaparak avantajlı tarifeler sunabilecek